Një zbulim i jashtëzakonshëm ka tronditur botën shkencore: studiuesit kanë identifikuar një rezervuar gjigant uji, i fshehur rreth 400 milje (rreth 640 kilometra) nën sipërfaqen e Tokës. Ky zbulim jo vetëm që ndryshon të kuptuarit tonë për strukturën e planetit, por gjithashtu ngre pyetje të reja mbi origjinën dhe qarkullimin e ujit në Tokë.
Si u zbulua oqeani nëntokësor?
Shkencëtarët kanë përdorur valët sizmike, të cilat udhëtojnë nëpër Tokë pas tërmeteve, për të hetuar shtresat e thella të planetit. Kur këto valë përplasen në materiale të ndryshme, ato ndryshojnë shpejtësinë dhe drejtimin e tyre, duke dhënë informacione për përbërjen e brendshme të Tokës.
Duke analizuar të dhënat sizmike, studiuesit zbuluan se një sasi e madhe uji është e bllokuar brenda një minerali të quajtur ringuudit, i cili ndodhet në një shtresë të thellë të Tokës të njohur si zona e tranzicionit, midis mantelit të sipërm dhe atij të poshtëm.
Sa ujë ka në këtë rezervuar nëntokësor?
Sipas studimeve të deritanishme, sasia e ujit e bllokuar në këtë shtresë është sa tre herë volumi i të gjitha oqeaneve të sipërfaqes së Tokës së bashku. Megjithatë, ky ujë nuk është në formën e një oqeani të lëngshëm, siç e njohim në sipërfaqe, por është i lidhur kimikisht me mineralet.
Çfarë do të thotë ky zbulim për shkencën?
- Origjina e ujit në Tokë – Ky zbulim forcon teorinë se uji i Tokës nuk ka ardhur kryesisht nga kometat, siç besohej më parë, por mund të ketë qenë prezent në brendësi të planetit që nga formimi i tij.
- Qarkullimi i ujit në thellësi – Ky oqean i fshehur mund të jetë një burim i rëndësishëm për ciklin e ujit në një shkallë shumë më të thellë sesa mendohej më parë. Shkencëtarët tani spekulojnë se uji mund të lëvizë midis sipërfaqes dhe thellësive të Tokës përmes proceseve gjeologjike, siç janë zhytja e pllakave tektonike dhe aktiviteti vullkanik.
- Ndikimi në tërmetet dhe vullkanet – Prania e këtij uji mund të ketë një ndikim të madh në sjelljen e vullkaneve dhe tërmeteve, pasi uji ndikon në shkrirjen e shkëmbinjve dhe në lëvizjet e pllakave tektonike.
A mund të arrijmë ndonjëherë në këtë oqean të fshehur?
Me teknologjinë aktuale, është e pamundur të depërtojmë në thellësi kaq ekstreme, pasi as pajisjet më të avancuara nuk mund të përballojnë temperaturat dhe presionin e jashtëzakonshëm në atë nivel. Megjithatë, shkencëtarët do të vazhdojnë të studiojnë këtë fenomen përmes sizmologjisë dhe eksperimentimeve laboratorike, duke krijuar modele të kushteteve të mantelit të Tokës.
Çfarë pasojash mund të ketë ky zbulim për të ardhmen?
Ky zbulim hap mundësi të reja për të kuptuar më mirë jo vetëm Tokën, por edhe planetët e tjerë në sistemin tonë diellor. Nëse uji mund të jetë i bllokuar brenda shkëmbinjve të një planeti për miliarda vjet, atëherë ekziston mundësia që edhe planetë të tjerë shkëmborë, si Marsit ose Venusit, të kenë mbajtur ujë në të kaluarën e tyre.
Nëse këto teori konfirmohen, atëherë historia e formimit të ujit dhe jetës në Tokë mund të rishkruhet nga e para.