Çmimet e kafesë dhe kakaos po i nxjerrin Shqipërinë nga lista e vendeve me kosto të ulët, me një rritje prej 7.1% në tetor 2025 krahasuar me një vit më parë. Paradoksalisht, ndërsa çmimet fluturojnë, shqiptarët po konsumojnë kafe në nivele rekord.
Inflacioni dhe Shkaqet Globale:
-
Çmimet e kafesë dhe çajit u rritën me 7.1% në tetor 2025, rritja më e lartë ndër të gjitha produktet themelore të konsumit.
-
Shkaqet kryesore globale: Kushtet ekstreme klimatike (thatësira, ngrica) në Brazil dhe India kanë ulur prodhimin ndërkombëtar. Në të njëjtën kohë, kërkesa po rritet shumë në tregjet në zhvillim.
-
Ndikimi i SHBA: Tarifat e imponuara nga SHBA për prodhuesit brazilianë kanë kontribuar drejtpërdrejt në rritjen globale të çmimeve.
Konsumi Shqiptar: Një Paradoks i Fortë
Përkundër rritjes së çmimeve, konsumi vendas i kafesë vazhdon të rritet:
-
Gjatë 10 muajve të parë të vitit, konsumi arriti 6,700 ton, një rritje prej 3.5% krahasuar me të njëjtën periudhë vitin e kaluar.
-
Ky është niveli më i lartë i konsumit të regjistruar që nga viti 2018.
-
Kjo rritje atribuohet:
-
Zakoni të pandashëm: Rituali i përditshëm i kafesë për shqiptarët është i vështirë për t’u lënë.
-
Kultura e jashtështëpisë: Numri i madh i bar-kafeve dhe stili i jetesës që favorizon konsumin jashtë shtëpisë.
-
Turizmi: Fluksi i turistëve ka ndikuar në rritjen e kërkesës totale.
-
Kurba Historike e Çmimeve:
-
2017-2018: Stabilitet ose ulje të çmimeve (2-3% në vit).
-
2019-2021: Nivele të ulëta dhe luhatje të vogla.
-
2021-2022: Shpërthim i çmimeve për shkak të pandemisë dhe krizave të furnizimit, me kulm rreth 8% në 2022.
-
2023: Rënie e mprehtë, stabilizim nën 2%.
-
2024-2025: Nisja e një rritjeje të re të qëndrueshme, duke arritur 7.1% në tetor 2025.
Situata aktuale paraqet një paradoks ekonomik të dukshëm: çmimet në tregun ndërkombëtar po arrijnë nivele historike për shkak të faktorëve të jashtëm, ndërsa kërkesa lokale dhe kulturore shqiptare mbetet e palëkundur, duke shtyrë konsumin në rekorde të reja. Kjo tregon qartë se kafeja për shqiptarët është më shumë se një produkt, është një ritual social i pazëvendësueshëm.
